ඇයි මේ පෙබරවාරි මාසෙ දවස් 28-29ක් තියෙන්නෙ? අනිත් මාසවල දින 30-31ක් තියෙනව නේද? ඒත් පෙබරවාරි වල දින 28යි, වසර හතරකට එක පාරක් දින 29යි. මෙතන මොකක්ද වෙලා තියෙන්නෙ?

කතාව ටිකක් දිගයි. හැබැයි, කියවන්න ලේසියි. අපි ටිකක් හැරෙමු ඉතිහාසය පැත්තට.

ඔයා දන්නවද, අපි භාවිතා කරන මේ දවස් සැලසුම් කලේ පරණ රෝමය කියන විශාල රාජධානිය බව? ඒ කාලේ ඔවුන්ට අවුරුද්දක් කොච්චර දවසක්ද කියලා හරියටම දැනීමක් තිබිල නෑ. පළමුව ඔවුන්ට තිබිලා තියෙන්නෙ මාස 10ක් විතරයි. ජනවාරි සහ පෙබරවාරි එවකට තිබිල නැහැ!

ඒ කාලෙ රෝමයේ Numa Pompilius කියන රජතුමා අවුරුද්දට මාස 12ක් කරන්න තීරණය කරල තියෙනවා. හැබැයි එහි ගැටළුවක් තිබිල තියෙනවා. ඔහු අවුරුද්ද ලස්සනට මාස 12 කට බෙදා, අවසන් මාසය පෙබරවාරි ලෙස නම් කර දවස් 28ක් විතරක් දීලා ඉවර කරල.

කාලය ගියත්, රෝමන් ලෝකයට දවස් ගණන් ගැන ගැටළුවක් තිබිලා තියෙනවා. 46BCදී රෝමයේ ජුලියස් සීසර් නව දින දර්ශනයක් හදුන්වා දීල තියෙනවා. ඒ ජූලියන් දින දර්ශනය.

ඔහු තීරණය කළේ, අවුරුද්දට දින 365ක් තබාගන්න. එතනදි තමයි “Leap Year” කියන එක මොකක්ද කියලා හඳුන්වල දීල තියෙන්නෙ. ඔහු සෑම වසර හතරකට වරක් පෙබරවාරි මාසයට එක් දවසක් එකතු කරන ලෙසට නව ක්‍රමයක් හඳුන්වා දුන්නා.

අවුරුදු සිය ගණනක් ගියත්, පෙබරවාරි තවමත් ලෝකයේ කෙටියෙන්ම දින ඇති මාසය. පෙබරවාරි මාසයට දින වැඩි කරන්න බැරිද? මේ ගැන මීට හුඟක් කාලෙකට කලින් තීරණය හොයලා තියෙනව. තාක්ෂණය ඉදිරියට ගියත්, ලෝකය මෙතෙක් අලුතින් දින ගණන් වෙනස් කරන්න පියවර ගත්තේ නෑ. ඒ මිනිසුන්ට දින සැලසුම් වෙනස් කිරීමේ අභියෝගයකට මුහුණ දෙන්න සිදුවෙයි කියන බයට.

මේ වන තෙක් දිගටම පැවතගෙන ආ ක්‍රමවේදය ඉවත් කරල පෙබරවාරි මාසයට තව දින එකතු කලොත්, ලෝකයේ සියලු කටයුතු වලට බලපාන නිසා එය වෙනස් කරන්න කවුරුත් කැමති නෑ. ඔයා හිතන්න – පෙබරවාරියට දින 30ක් දුන්නා නම්, එය නිසා ඇමරිකාවේත්, චීනයේත්, ලංකාවේත්, සියළුම මහා සමාගම්වල සැලසුම් වෙනස් කරන්න වෙනවා.

මේ හැම දෙයකින්ම පේන්නෙ – අපි අද සිටින ලෝකය, පුරුදු වෙලා තියෙන විදියටම යන්න ඕන, එය වෙනස් කරන්න ගියොත් ගැටලු ඇති කරන ලෝකයක් බවයි. පෙබරවාරි වලට දින වැඩි කරලා නව දින සැලසුමක් හදන්න හැකියාව තිබුනත්, කවුරුත් ඒ ගැන තවමත් වැඩිය කතා කරන්නෙ නෑ!