මේ $ බිලියන 2කට වඩා වටිනා ගොඩනැගිල්ල තනිකරම එක පවුලකට හදපු ගෙයක්! මේ ලිපියෙන් අපි බලමු Ambani පවුල කොහොමද මේ තරම් බලයක් හා ධනයක් ගොඩනැගුවෙ, ඒ වගේම ඒ අයගේ ජීවිතේ තියෙන මතභේද සහ කටකතා මොනවද කියලා.
Antilia: අහසේ තැනූ මාලිගාව
Antilia කියන්නෙ මහල් 27ක් උස, ඒත් මහල් 60ක ගොඩනැගිල්ලක විශාලත්වය තියෙන ‘Skyscraper’ එකක්. මේකෙ තියෙන විශේෂ දේවල් ටිකක් කිව්වොත්:
- රථ ගාලක් (Garage): මහල් හයක් පුරා විහිදුණු සුඛෝපභෝගී රථ 168ක් නවතන්න පුළුවන් ගරාජයක්.
- හෙලිකොප්ටර් පෑඩ් (Helipads): වහලෙ උඩ හෙලිකොප්ටර් නවත්වන්න පෑඩ් තුනක්.
- හිම කාමරයක් (Snow Room): ඉන්දියාවේ අංශක 100ට (ෆැරන්හයිට්) වඩා වැඩි උණුසුමක් තියෙන ගිම්හාන කාලෙට, කෘත්‍රිම හිම වැටෙන කාමරයක්.
- සේවක පිරිස: මේ මාලිගාව දවස පුරා පවත්වාගෙන යන්න 600කට අධික සේවක පිරිසක් වැඩ කරනවා. (Housekeepers, Chefs, Engineers, Guards, etc.)
මේ වගේ සුඛෝපභෝගී ජීවිතයක් ගත කරද්දි මතභේද ඇති වෙන එක පුදුමයක් නෙවෙයි. මොකද, මේ ගොඩනැගිල්ල පිහිටලා තියෙන මුම්බායි නගරයේම, මිලියන ගණනක් ජනතාව තවමත් මුඩුක්කු (Slums) වල, මූලික පහසුකම්වත් නැතිව ජීවත් වෙනවා.
Dhirubhai Ambani නැගීම: සිහින හැබෑ වූ හැටි
Ambani අධිරාජ්‍යය පටන් ගත්තෙ, අතිශය දුප්පත්කමකින්. Dhirubhai Ambani 1932 දී ගුජරාට් වල දුෂ්කර ගමක උපන් කෙනෙක්. එයාගේ තාත්තා ගුරුවරයෙක්.
අවුරුදු 17දී Dhirubhai Ambani ඉන්දියාවෙන් ගිහින් යේමනයේ Shell පෙට්‍රල් ෂෙඩ් එකක තෙල් පොම්ප කරන සේවකයෙක් විදියට වැඩ කළා. එතනදි එයා තෙල් සහ මුදල් ගලා යන හැටි හොඳට ඉගෙන ගත්තා.
පස්සේ තම පවුලත් එක්කම ආයෙත් ඉන්දියාවට ඇවිත්, පොලියෙස්ටර් නූල් ටිකක් ආනයනය කරලා, ඒවා විකුණලා Reliance Commercial Corporation එක පටන් ගත්තා. මේක පටන් ගත්තෙ පුංචි කාර්යාලයක, මේසයක්, පුටු තුනක්, සහ පරණ Rotary Phone එකක් විතරක් තියාගෙන.
1980 ගණන් වෙද්දි Reliance කියන්නෙ රෙදිපිළි සමාගමක් විතරක් නෙවෙයි, එයාලා Petrochemicals වලටත් අත තිබ්බා. Dhirubhai ගේ “ලොකුවට හිතන්න, ඉක්මනට හිතන්න” කියන මන්ත්‍රයත්, දේශපාලකයින් සහ නිලධාරීන් එක්ක ඇති කරගත් සම්බන්ධකම්වල බලයත් මේ ජයග්‍රහණයට හේතු වුණා.
සහෝදර යුද්ධය සහ මුකේෂ්ගේ ජයග්‍රහණය
2002 දී Dhirubhai Ambani අවසන් කැමැත්තක් නැතිව මිය ගියා. මේ නිසා එයාගේ පුත්තු දෙන්නා වන මුකේෂ් සහ අනිල් අතර ලෝකයේම අවධානය දිනාගත් බල අරගලයක් පටන් ගත්තා.
මේ ගැටුම මව විසින් සමථයකට පත් කළා. මුකේෂ්ට ලැබුණේ තෙල්, ගෑස්, සහ යටිතල පහසුකම් වැනි පැරණි ආර්ථිකයට ගැලපෙන සමාගම් කිහිපය, අනිල්ට ලැබුණේ ටෙලිකොම්, බලශක්ති, සහ මූල්‍ය සේවා වැනි නව ආර්ථිකයට ගැලපෙන සමාගම් කිහිපය.
අනිල් අධික ලෙස ණය වී ඉක්මනින්ම කඩා වැටුණා. 2019 වන විට අනිල් බංකොලොත් බව ප්‍රකාශ කළ අතර, පසුව මුකේෂ් සහෝදර බැඳීම මත ඔහුගේ නීතිමය ණය ගෙවීමට උදව් කළා.
මේ අතර මුකේෂ් නිහඬවම වැඩ කළා. එයා තෙල් යෝධයෙක් වුණාට, එයාගේ ඊළඟ ඉලක්කය වුණේ තොරතුරු තාක්ෂණය! 2016 දී එයා Jio පටන් අරගෙන, මුලින්ම නොමිලේ Data සහ Voice Calls දුන්නා.
මේ “ඩිජිටල් බෝම්බය” අනිල්ගේ ටෙලිකොම් අධිරාජ්‍යය ඇතුළු අනිත් ඔක්කොම තරඟකරුවන් විනාශ කළා. මාස කිහිපයක් ඇතුළත Jio, මිලියන 100කට වඩා පාරිභෝගිකයන් දිනා ගත්තා.
ඩිජිටල් අධිරාජ්‍යය සහ ගෝලීය බලය
අද වෙනකොට මුකේෂ් අම්බානි 2024 Forbes වාර්තා අනුව $ බිලියන 119.5ක් වටිනා වත්කම් තියෙන ඉන්දියාවේ නොම්බර එකට ඉන්න ධනවත්ම පුද්ගලයා පමණක් නෙවෙයි, ඩිජිටල් අධිරාජ්‍යයා (Digital Emperor) බවට පත්වෙලා.
2020 දී මුකේෂ් Jio සමාගමේ කොටස් විකුණලා Facebook, Google, Intel වගේ ගෝලීය යෝධයන්ගෙන් $ බිලියන 20කට වඩා ආයෝජන ලබා ගත්තා. මේක ඉන්දියාවට ලැබුණු විශාලතම විදේශීය ආයෝජනයක්.
අද ඉන්දියාවේ ජංගම අන්තර්ජාල පරිශීලකයන් 60%කට වඩා යන්නේ Jio යටිතල පහසුකම් හරහා. ඒ වගේම මුකේෂ් මාධ්‍ය ජාල, පුවත් නාලිකා, Retail (කඩසාප්පු), සහ Digital Payments පද්ධතිත් පාලනය කරනවා. මේ නිසා ඔහුගේ අධිරාජ්‍යය තෙල්, ටෙලිකොම්, Retail, මාධ්‍ය, සහ දත්ත (Data) යන හැම අංශයක්ම ආවරණය කරන දෙමුහුන් යෝධයෙක් වගේ.
බිලියන ගණන් වටිනා මංගල උත්සව සහ අනාගතය
Ambani පවුලේ මංගල උත්සව කියන්නෙ මුදල් පෙන්වීමකට වඩා බලය ප්‍රකාශ කිරීමක් සහ අනුප්‍රාප්තික සැලසුම් ලෝකෙට කියන රහස් සංඥාවක්.
2018 දී මුකේෂ්ගේ දුව වන Isha Ambani ගේ විවාහය වෙනුවෙන් $ මිලියන 100ක් වියදම් කළා කියලා තමයි කියන්නෙ. මේකට Beyoncé ගීත ගායනා කළා, Hillary Clinton වැනි ලෝක ප්‍රසිද්ධ පුද්ගලයන් සහභාගී වුණා.
මුකේෂ් දැන් තමන්ගේ අධිරාජ්‍යයේ බර දරුවන් තිදෙනාට බෙදලා දීලා තියෙනවා:
- Akash Ambani – Reliance Jio හි සභාපති
- Isha Ambani – Reliance Retail සහ මූල්‍ය සේවා භාරව
- Anant Ambani – Green Hydrogen අංශය භාරව
අම්බානි පවුලේ කතාව ඇත්තටම ජයග්‍රහණයක් වගේ පෙනුනත්, ඇතුළතින් තියෙන්නෙ ලොකු බරක්. ඒක තමයි අඛණ්ඩව ආරක්ෂා කරන්න වෙන, කිසිම දවසක පරාජය වෙන්න බැරි, බිලියන ගණනක Legacy එකක්.
