2024 ශ්‍රී ලංකා ජනාධිපතිවරණය, රටේ දේශපාලනමය තත්වය හා සමාජ-ආර්ථික ප්‍රතිචාරයන් පිළිබඳව බෙහෙවින් සැලකිල්ලට ගන්නා මහඟු සිදුවීමක් වනු ඇත. මේ වන විට රට තුළ පවතින ආර්ථික අර්බුදය, මහා මහජනතාවගේ අභිලාෂයන් සහ රටේ ප්‍රධාන දේශපාලන පක්ෂ අතර පවතින උණුසුම් තත්ත්වයන් මෙම ජනාධිපතිවරණයේ ප්‍රතිඵලයට මහත් බලපෑමක් ඇති කරන බව අපි දැනටමත් පැහැදිලිය.
පසුබැසීම සහ ප්‍රවණතා
2024 ජනාධිපතිවරණය, 2019 ජනාධිපතිවරණයේ සිට හුදෙක් ව්‍යවස්ථානුකූල වෙනස්වීම්වලින් පමණක් නොව, රට තුළ පවතින සමාජ, ආර්ථික, සහ දේශපාලන ගැටඵල මත ද ප්‍රබල ලෙස පදනම් වී ඇත. 2019 වසරේදී ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතා ජනාධිපති ධූරයට පත් වූ අතර, එය අන්තර්ජාතික බලවේග, ආර්ථික අභියෝග, සහ රට තුළ පවතින ප්‍රශ්න රැසක් සමඟ මුහුණදීමට උත්සහ කළ වාරයක් විය.
එහෙත්, ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතාගේ පාලනයේදී පවතින ආර්ථික අර්බුදය, ඉන්ධන හා ආහාර හිඟය, සහ සමාජ කෝපය නිසා 2022 වසරේදී ජනතා විරෝධතා හේතුවෙන් ඔහු ධූරයෙන් ඉවත්වීමට විය. 2024 වසරේදී ජනතාවට මීළඟ ජනාධිපතිවරණය සදහා බලගැන්වෙන නව නිර්දේශ හෝ විකල්ප රාජ්‍ය නායකත්වයක් සඳහා ඉහළ මනාපයක් ලබා දීමට ඉඩක් ඇත.
ප්‍රධාන කණ්ඩායම් සහ නායකත්ව අපේක්ෂකයින්
2024 ජනාධිපතිවරණයේදී ප්‍රධාන දේශපාලන පක්ෂ සහ නායකත්ව අපේක්ෂකයන් අතර දැඩි තරගයක් පවතිනු ඇත. ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණ (SLPP), එක්සත් ජාතික පක්ෂය (UNP), සමගි ජන බලවේගය (SJB), සහ ජාතික ජනබලවේගය (NPP) වැනි පක්ෂ ආසන්න ඡන්ද සඳහා ප්‍රමුඛත්වය ගන්නේ යැයි සැලකේ.
ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණ (SLPP): SLPP, රාජපක්ෂ පවුල විසින් පදනම් කර ඇති පක්ෂයක් වන අතර, 2024 ජනාධිපතිවරණයට තරග කිරීම සඳහා නව නායකත්වයක් පෙන්වනු ඇතැයි බොහෝදෙනා විශ්වාස කරයි. SLPP පක්ෂය ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතාගේ ධූරයෙන් ඉවත්වීමෙන් පසු රට තුළ බලය අහිමි වී තිබියදීත්, 2024 මැතිවරණයේදී මනාප දිනා ගැනීමට උත්සහ කිරීමට සූදානම් වේ.
එක්සත් ජාතික පක්ෂය (UNP): රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතාගේ නායකත්වයෙන් යුත් UNP, දේශපාලන මංසන්ධි කීපයකට මුහුණ දී ඇති අතර, වත්මන් ආණ්ඩුවේදී පාලන බලය දරා ඇත. UNP තවදුරටත් ඉදිරි ජනාධිපතිවරණය සඳහා හොඳ ප්‍රතිඵලයක් ලබා ගැනීමට සහ රටේ ආර්ථිකය නැවත පුණරුත්ථාපනය කිරීමට අවධානය යොමු කර ඇත.
සමගි ජන බලවේගය (SJB): SJB නායක සජිත් ප්‍රේමදාස මහතා, ජනාධිපති ධූරය සඳහා ශක්තිමත් අපේක්ෂකයෙකු ලෙස සැලකේ. ඔහු රටේ දුප්පත් ජනතාවගේ අභිලාෂයන් නියෝජනය කිරීම සහ සාධාරණ ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණයක් සඳහා කටයුතු කිරීම යන අරමුණු ඔස්සේ ජනතා මනාප දිනා ගැනීමට තරග කරයි.
ජාතික ජන බලවේගය (NPP): අනුර කුමාර දිසානායක මහතාගේ නායකත්වයෙන් යුත් NPP ද, වෙනත් ප්‍රධාන බලවේගයක් වශයෙන් ඉදිරිපත් වනු ඇත. NPP විශේෂයෙන්ම තරුණ පරම්පරාවේ සහ කෘෂිකර්මයට ආධාර කරන පන්තියේ පක්ෂබැඳියාවට බොහෝ උදාන ඉවසා ඇති අතර, සංවිධානාත්මක ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණයට ප්‍රමුඛත්වය දී ඇත.
ජනාධිපතිවරණයට බලපාන මූලික කරුණු
ආර්ථිකය: රට තුළ පවතින ආර්ථික අර්බුදය 2024 මැතිවරණයට බලපාන ප්‍රධාන කරුණක් වේ. ඉන්ධන සහ ආහාර හිඟය, සහ පරිභෝජන මිල වැඩි වීම ජනතාවගේ ජීවන වියදම ඉහළ නැංවූ අතර, අදාළ වාරකදී ආණ්ඩු බලය ලබා ගන්නා පක්ෂය ඉදිරි අර්බුදවලට නිසි ප්‍රතිචාර දීමට බොහෝ උත්සාහයන් ගත යුතුය.
පරිපාලන පාලනය සහ විශාල නායකත්ව අර්බුදය: පසුගිය වසරවල පාලන අසාර්ථකතා සහ විශාල නායකත්ව අර්බුදයන් ජනතාවගේ විශ්වාසය නැති කිරීමට සහ රට තුළ විරෝධතා ඇති කිරීමට හේතු විය.
ජනතා විරෝධතා සහ නව ජනතා පක්ෂ: 2022 විරෝධතා, විශාල ජන බලවේගයක් ඇති කළ අතර, නව දේශපාලන බලවේග ඉහළ නැංවී තිබේ. මෙම නව බලවේග 2024 මැතිවරණයේදී විශේෂ භූමිකාවක් ادا කළ හැක.
2024 ශ්‍රී ලංකා ජනාධිපතිවරණය, රටේ අනාගතය නියම කිරීමට විශේෂ වැදගත් විය හැක.